Veel Leidinggevenden, Managers en Directeuren (hierna leiders) zijn in die rol terechtgekomen omdat ze goed waren in hun vak. Eenmaal in de leiderschapsrol wordt duidelijk dat een specifieke set aan kennis, vaardigheden, houding en gedrag nodig is om te kunnen slagen. Het is essentieel om een tweetal basisstappen te zetten, om met meer plezier én resultaat jouw vak als leider uit te kunnen oefenen. Loopt het nog niet zoals het zou moeten lopen? Het is nooit te laat om daar alsnog mee aan de slag te gaan. Ongeacht de leiderschapsrol die je vervult.
Je ziet vaak dat nieuwbakken leiders in grote lijn doorgaan met waar ze mee bezig waren. En dat is natuurlijk niet zo gek. Je doet wat je kent en wat tot op heden altijd tot succes heeft geleid. Zo hoop je ook in je nieuwe rol grip te krijgen. Daarnaast kan het zijn dat je bijvoorbeeld graag aardig gevonden wil worden, het lastig vindt om nee te zeggen, jezelf wellicht niet echt een leidinggevende vindt of van nature liever met de inhoud bezig bent dan met het aansturen van mensen.
Wat het ook is. Het gevolg staat eigenlijk al vast: steeds harder in plaats van slimmer werken. Je blijft inhoudelijk zaken oplossen die eigenlijk binnen het team belegd zouden moeten worden. En vindt dat ook niet erg. Want je bent gewend het zo te doen en je wilt er alles aan doen om het goed te laten lopen. Je bent immers doorgeschoven in functie door jouw behaalde resultaten, verantwoordelijkheidsgevoel en betrokkenheid. Daarnaast is je oude vak nog steeds leuk, ben je daar goed in en wil je anderen én jezelf niet teleurstellen. Voordat je het weet ben je meer bezig met brandjes blussen, dan organiseren en borgen van het beoogd resultaat.
Iedereen begrijpt dat lang zo doorgaan uiteindelijk tot problemen leidt. Voor de leider zelf. Maar ook voor de rest van de organisatie. De waan van de dag, resultaten onder druk en een toename van verloop liggen op de loer. Maar er is ook goed nieuws. In alle gevallen is het mogelijk om jouw leiderschapsrol effectief te vervullen. Zonder iemand te worden die je niet bent! Maar hoe?
1. Wegblijven uit oordelen en aannames
Wanneer mensen doorgroeien vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel, betrokkenheid en vakkennis, wordt er vaak invulling gegeven aan de leiderschapsrol op basis van eigen oordelen en aannames. Bijvoorbeeld door de angst om de controle te verliezen. De eigen ervaringen (met leidinggevenden) uit het verleden spelen daarin een grote rol. Zowel de goede als de minder goede.
Jezelf daardoor laten leiden is gebaseerd op een klassiek misverstand. Je leeft immers niet in het verleden, maar in het heden. En je bepaalt zelf in welke mate je jouw karakter, normen, waarden, visie, enthousiasme en vakkennis inzet. Om te voorkomen dat het verleden zich herhaalt of te borgen dat de toekomst eruit komt te zien zoals jij dat voor ogen hebt. Leiderschap komt in allerlei soorten en maten. De verbindende factor ben jij als mens. Ook wanneer in jouw ogen geen 'typische' leider bent.
Het ironische van dit alles is meteen een belangrijke motivatie om het anders te willen doen. Wanneer je werkt vanuit oordelen en aannames, zullen jouw angstbeelden juist waarheid worden. Alles waar je aandacht aan geeft en waarop je stuurt, maak je namelijk groot. Door jouw angsten in de ogen te kijken, zie je een andere realiteit. En kun je gaan werken vanuit visie, initiatief en leiderschap. Dat inspireert en motiveert!
2. Opdoen van essentiële kennis en vaardigheden
Leiding geven en Managen is een vak. Zoals gezegd met een specifieke set aan kennis en vaardigheden. Dit wordt nog wel eens onderschat. En dat merk je gaandeweg wanneer zaken niet lopen zoals gewenst. Naast zelfkennis en vaardigheid om uit eigen oordelen en aannames te blijven, is het belangrijk om een aantal kernelementen uit het vak onder de knie te krijgen. Dat maakt het leven een stuk leuker en effectiever.
Dat start met eerst te begrijpen hoe deze kernelementen werken en hoe je daar relatief eenvoudig sturing aan kunt geven. Daarna is het een kwestie van oefenen in de praktijk om er vaardig in te worden. Veel doen en blijven doen om het in te slijten en er steeds beter in te worden. Denk hierbij aan elementen zoals:
- Jouw visie vertalen naar een helder en inspirerend toekomstbeeld voor alle betrokkenen
- Vaststellen welke ontwikkeling nodig is om dat toekomstbeeld te kunnen bereiken
- Meer delegeren door heldere kaders te stellen
- Teamvorming in het algemeen en het sturen op ontwikkeling daarvan
- Begeleiden van en deelnemen aan een effectief (werk)overleg
Maak de omslag!
Neem het heft in eigen handen en maak de omslag. Dat start met de zelfanalyse wat er nog ontbreekt om jouw leven als leider leuker en effectiever te maken. Van daaruit kun je specifiek de ontwikkelstappen maken die jij nodig acht. En daarvoor de juiste partner zoeken om je daarin op maat te begeleiden.
Wanneer je duurzaam grip wilt krijgen op jouw leiderschapsrol, start dan door (in lijn met het bovenstaande) jezelf bijvoorbeeld de volgende vragen te stellen:
1. Spelen oordelen en aannames een rol in de wijze waarop ik invulling geef aan mijn leiderschapsrol?
2. Weet ik waar ik naartoe wil, wat mijn belangrijkste talenten zijn en hoe ik deze effectief in kan zetten?
3. Weet ik mijn visie te vertalen naar de daarvoor benodigde ontwikkeling?
4. Probeer ik de controle op kwaliteit en resultaat te behouden door teveel werkzaamheden bij mezelf te houden?
5. Bezit ik de kennis en vaardigheden om teamvorming effectief te kunnen begeleiden?
6. Bezit ik de kennis en vaardigheden om gestelde doelen te borgen?
7. Bezit ik de kennis en vaardigheden om een effectief overleg te voeren of begeleiden?
Jouw antwoorden op bovenstaande vragen geven richting aan waarin jij het kunt zoeken om de omslag te maken. Maar let op! Het zijn stuk voor stuk onderwerpen die groot genoeg zijn om in te verdwalen. Het is de kunst om het simpel en daarmee overzichtelijk te houden. Je kunt namelijk met relatief kleine basisstappen een grote winst behalen. Wil je hierover van gedachten wisselen en ben je op zoek naar een integrale aanpak? Stuur dan een bericht naar ben@teambelang.nl
Ben de Bruin | Teambelang.nl | mei 2024
Reactie plaatsen
Reacties